bosqon
Qiyofa
bosqon I
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bos-qon
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BOSQON ’temirchilarning katta ogʻir bolgʻasi’. Yuragim temirchining boshonidek gursillab URaRdi (Anvar Eshonov). Bu ot qadimgi turkiy tilda bas- feʼlidan -gʻan qoʻshimchasi bilan yasalgan (ДС, 652); keyinchalik gʻ undoshi q undoshiga, oʻzbek tilida a un — lilari a unlilariga almashgan: bas— + gʻan = bzsgʻvn > basqan > bâsqân.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Temirchilarning katta, ogʻir bolgʻasi.◆ Bir yil oʻtgach, olov yonida turib, bosqon bilan qizigan temirni ura boshladi. M. Osim, Oʻtror.◆ -Yuragim temir-chining bosqonidek gursillab urardi,— dedi Mehri opa. A. Eshonov, Dutor.◆ Hech qanday tigʻ, hech qanday bosqon, hech qanday qurol inson saxovatining qudratiga teng kela olmay-di. Gazetadan.
bosqon II
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bos-qon
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Chilangarlar koʻrasidagi koʻraga havo haydovchi va koʻmirning yonishi-ni kuchaytirishga xizmat qiluvchi qurilma. ◆ Bosqon bosmoq. Bosqon tortmoq. m Mis-karning yonida oʻtirib, terlaganiga ham qaramay bosqon tortayotgan jamalak co4jiu olti yashar qiz — Al-Mahdiyning yetim nabi-rasi. Mirmuhsin, Hikoya va qissalar.◆ Usta-xonada oʻzi bilan katta oʻgʻli Boltaboy ishlar, bosqon bosardi. J. Sharipov, Xorazm. ◆ Saidning koʻz oʻngidan yoshligida qishlogʻiga kelgan miskarlar, ularning bosqoni va shu bosqonning dami bilan yaltillagan bir hovuch olov oʻtdi. Y. Muqimov, Olov va nihollar.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БОСҚОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]bosqon