boyimoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bo-yi-moq

Etimologiyasi

BOYI- 'mablagʻi, mulki va hokazolari meʼyordan ort-’. Ayrim shaxslar keyingi yillarda j u d a b o-y i b k ye t d i. Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli ba:y sifatining bay

56

shaklidan -u qoʻshimchasi bilan yasalgan (ПДП, 367; De — von, III, 290; DS, 79); keyinchalik ikkinchi ochiq boʻgʻin-dagi u unlisi ï unlisiga (ЭСТЯ, II, 29), oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: bay + u = bayu- > bayï- > bâyi-
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Mol-dunyosi, boyligi koʻpaymoq; boylik orttirmoq, davlatmand boʻlmoq.◆  Suq toʻymas, oʻgʻri boyimas. Maqol. ◆ Yolgʻonchi yolchimas, oʻgʻri boyimas. Maqol. n ◆ Mirza boyigandan boyib ketdi. "Yoshlik".

2 Tarkibida biror foydali narsa miq-dori koʻpayib, sifat jihatidan yaxshilan-moq.◆  Ruda maʼlum ishlovdan keyin ancha boyiydi.

3 Toʻlmoq, ega boʻlmoq, mukammallashmoq. ◆ Kutubxonamiz yangi kitoblar bilan boyidi. sht' Kunlar' ceeuMiiu◆  hunar yoʻlidagi intilish va mashgʻulotlar bshshn oʻtib, qiz hayoti yangi voqea, yangi mazmun bilan boyib bordi. S. Abduqahhor, Galiya Izmaylova.◆  Har gal bu tafeilot yangidan-yangi soʻzlar va tashbihlar bilan boyib boradi. N. Aminov, Qahqaha.

Antonimlari

БОЙИМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Feʼl

boyimoq boyimoq

Ruscha _ru

boyimoq
богатеть, обогащаться; становиться богатым; boyib ketmoq разбогатеть; ◆ tajribaga boyimoq обогащаться опытом.