bujgʻun
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]buj-gʻun
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BUJGʻUN 'pistaning bujmayib qolgan mevasi’. B u j gʻ u n tabobatda dori sifatida ishlatiladi. Bu soʻz asli qadimgi turkiy tildagi 'burish-’ maʼnosini anglatgan büz- feʼlining (ЭСТЯ, II, 294) buj- shaklidan -gʻun qoʻshimchasi bilan yasalgan: buj- + gʻun = bujgʻun.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Qayragʻochning bir turi, qattiq tanali daraxt.◆ Zokir ota beliga te-shasini qistirib, bujgʻun va qurigan yongʻoq shoxlaridan oʻtin tayyorlashga kirishdi. Gʻayratiy, Yoshligimiz.◆ Tosh boʻlsangham, yora-man, Chinor boʻl yoki bujgʻun. Q. Muhammadiy.
2 Pista daraxtining magʻiz qilmay buj-mayib qolgan mevasi (xalq tibbiyotida va boʻyoqchilikda ishlatiladi).◆ Tabib qoʻy jiga-rini ham kabob qilib, bujgʻun sepib yeng, degan ekan, bir-ikki qilibdi, lekin dardi shifo topmabdi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“
3 Oʻsimliklar tanasining turli qism-larida koʻpincha virus, bakteriya, zamburugʻ, hasharotlar taʼsirida hosil boʻladigan gʻur-ralar.◆ Bujgʻun, asosan, pista, qayragʻoch kabi daraxt barglarida hosil boʻladi. "OʻzME". ◆ Baʼzan serkoʻz, bujgʻun qayragʻochlarni egish juda qiyin boʻlardi. H. Nuʼmon va A. Sho-rahmedov, Ota.
- Bujgʻun soʻyil Bujgʻun yogʻochidan yasalgan, uch tomoni ogʻir va yumaloq shaklli urush quroli; yoʻgʻon tayoq.◆ ..ertasiga yer ostida yelkasiga uch botmonlik choʻyan gurzi, qoʻlida bujgʻun soʻyil ushlagan barzangi munkarnakir paydo boʻldi. Mirmuhsin, Qahramonnoma. Bujgʻun tayoq Bujgʻun yogʻochidan yasalgan tayoq, hassa.◆ Qoʻlga olib bujgʻun hassasini.. A. Muxtor, Asarlar.◆ Eng oldinda bir nuroniy qa-landar.. anvoi rang-barang lattalar beliga bogʻlangan, qoʻlida boshi qaynab bitgan bujgʻun tayoq.. Gʻ. Gʻulom, Shum bola.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БУЖҒУН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]bujgʻun
OʻTIL
Ruscha ru
bujgʻun I
недоразвитый плод фисташки (служит в народной медицине средством против поноса).
bujgʻun II
название кустарника распространённого в Средней Азии.