buyuq
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bu-yuq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BUYUQ 'qattiq sovuq’. Kechga yahin Chirchih to— mondan izgʻirin turdi, boʻgotlarni yalab, horini uchirdi. B u yu h kuchaydi (Hamid Gʻulom). Bu ot qadimgi turkiy tildagi ’sovqot-’ maʼnosini anglatgan buyu-feʼlidan -q qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, II, 243): buyu- + q = buyuq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Qattiq sovuq, ayoz.◆ Kechga yaqin Chirchiq tomondan izgʻirin turdi, boʻgʻotlarni yalab, qoriniuchirdi. Buyuq kuchaydi. H. Gʻulom, Mashʼal.◆ Ochiq eshikdan kirgan buyuqdanmi yo yuraklari chiqqanidan, bolalar dir-dir tit-rashar edi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“
- Buyuq urdimi yoki buyuqda qoldi him i kest. Uncha sovuq boʻlmasa-da, issiq ki-yinib olgan odamga aytiladigan ibora.◆ U, uzoq Fargʻona qishlogʻining serqiliq iqli-mini bolaligidan bilgani uchunmi, buyuqda qolganday, egniga brezent chakmon, boshiga namat qalpoq kiygan. H. Nazir, Soʻnmas chaqmoqlar.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БУЮҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]buyuq
OʻTIL