chaqin
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]cha-qin
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]CHAQIN ' olov uchquni'; ' yashin1. Daryoning narigi qirgogʻida ch a q i n chaqdi (Sayid Ahmad). Bu ot chaq-feʼlining 'olov uchquni chiqar—' maʼnosidan eski oʻz — bek tilida —(ï)n qoʻshimchasi bilan yasalgan (ТРС, 106: chakïn q. chakïm; chakïm 'iskra', 'molniya'); keyincha — lik a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qat-tiqlik belgisi yoʻqolgan: chaq- + ïn = chaqïn > chäqin.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Oʻt, oʻt uchquni. ◆ Toʻgʻon tepasida elektr payvandi chaqin chaqadi. S. Ahmad, „Onajonlar“ . ◆ Katta olov yilt etgan chaqin-dan boshlanadi. "Sharq yulduzi" . ◆ Ketmonlar-ning chaqini yaltirar edi. Oybek, „O“ .v. shaba-dalar.
2 ayn. chaqmoq III. ◆ Bahor osmonida chaqnasa chaqin, Koʻksingdan otilar olovli nafas. A. Oripov . ◆ Qora bulutlar orasida qilichdek yaltirab chaqin chaqa boshladi. S. Ahmad, „Jimjitlik“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЧАҚИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.