Kontent qismiga oʻtish

chidam

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

chi-dam

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

CHIDAM ' sabr—toqat', 'bardosh'. Bola fahirning har bir ogʻirlikni ch i d a m b i l a n yengishdan boshha chorasi yoʻh (Parda Tursun). Bu ot eski oʻzbek tilida 'bardosh ber-' maʼnosini anglatuvchi chïda-feʼlidan -m qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: chïda— + m = chïdam > chidäm.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

1 Qiyinchilik, dard, alam, azob va shu kabilarga toqat qila olish qobiliyati; toʻzim, toqat, sabr-bardosh. ◆ Chidami yoʻq odam. Chidam bermoq. yash Kelsa boshga har ogʻirlik, voh dema, Bardosh qilib, chidam koʻrsat, oh dema. Habibiy . ◆ Bola faqir har bir ogʻirlik-ni chidam bilan yengishdan boshqa chorasi yoʻq. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Qabulga kelganlarni qunt va chidam bilan eshitish, ular qoʻygan masalani hal etish Oyqiz uchun temir kanun.. edi. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli“ .

2 Uzoq xizmat qilish, chidash xususiya-ti, pishiqlik, puxtalik, mustahkamlik. ◆ Chidami yoʻq ip.


Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ЧИДАМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

OʻTIL

chidam (koʻplik chidamlar)

Tillar

[tahrirlash]

chidam
1 выносливость; стойкость; терпение; выдержка; ◆ ~ bermoq выносить выдерживать, сносить, терпеть; устоять; ◆ ... Murodxon bilan kurashib, ~ berolmaydi («Муродхон»)... он не устоит в борьбе против Мурадхана; ◆ ~ bilan стойко; терпеливо;
2 прочность; ◆ ~i yoʻq непрочный.