chiyildoq
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]chi-yil-doq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]CHIYILDOQ 'ingichka yoqimsiz tovush chiqara-digan', 'chiyillaydigan1. "Suyunchi, suyunchi!"— dedi Ra-him chiyildoh tovush bilan Qudratga (Hakim Nazir). Bu sifat oʻzbek tilida chiy—chiy tovushga taqlid soʻzidan -illä qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga —q qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan; qator kelgan ll undosh — laridan ikkinchisi d undoshiga, q undoshi oldidagi ä unlisi â unlisiga almashgan: (chiy + illä = chiyillä—) + q = chiyilläq > chiyildäq > chiyildâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Ingichka, oʻtkir yoqimsiz ovoz chiqaradigan, chiyillab gapiradigan. ◆ Chiyildoq qush. sht -Suyunchi! Suyunchi! — dedi Rahim, chiyildoq tovush bilan Qudratga. H. Nazir, „Soʻnmas chaqmoqlar“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЧИЙИЛДОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.