chorsi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chor-si

Etimologiyasi

CHORSI Bu ot tojikcha chor sanoq soni bilan (q.) 'tomon', 'yoʻnalish' maʼnosini anglatadigan soʻ otidan (ТжРС, 371) tuzilgan boʻlib, oʻzbek tiliga oʻ tovushini i tovushiga almashtirib olingan; 'toʻrt tomoni teng toʻrtburchedQ 'toʻrtburchak shaklidagi erkaklar belbogʻi' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 380).    .
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

, chorsu \f. -

toʻrt tomon; toʻgʻri burchakli kvadrat; bozor-da rastalar kesishgan maydon] 1 sft. tar. Toʻrt tomoni teng toʻrtburchak shaklidagi;

kvadrat. ◆ Chorsi roʻmol. Chorsi hovuz. yat Nov-dalari qirqilaverib toʻmtoq kallak boʻlib qolgan qator tut daraxtlari chorsi kar-talarni ajratib turibdi. Mirmuhsin, „Umid“ . ◆ U kattakon chorsi qiyiqchaning bir uchidan tutib silkitdi. Oʻ. Hoshimov, „Ikki eshik orasi“ .

2 shv. ot Belbogʻ, qiyiqcha. ◆ Bobur mij-jalarida yiltiragan tomchilarni ipak chorsi bilan artishdan istihola qilmadi. X. Sultonov, „Bir oqshom ertagi“ . ◆ Mulla Chori, qoʻlida tuproq solingan koʻk chorsi, Gʻaybarov-ning yoniga keldi. M. M . Doʻst, Galatepaga qaytish.

3 shv. ot Katta roʻmol. ◆ Kampir negadir oq surp chorsisining uchini labiga qistirib olgan, yuzi sirliroq koʻrinardi. M. M . Doʻst, Galatepa qissalari. ◆ Qarshimda oppoq chorsi-ga oʻralgan.. bor dunyosi farishtaday ulugʻ siy-mo turardi. A. Nurmurodov, „Urush bevalari“ . ◆ Yuzlarini tilim-tilim ajin qoplagan qaynonasi doka chorsisining uchlarini kift-lariga yelvagay tashlagan koʻyi.. mushtdek kichrayib oʻtirardi. N. Qilichev, „Chigʻiriq“ .

4 Tarixiy shaharlarda: usti yopiq savdo-sotiq joyi, yaʼni bozorning markaziy, rastalar kesishgan joyi; umuman, savdo-sotiq joyi. Avazxon bunday qarasa, shahar.. chorsu bilan registondan iborat ekan. "Gul-shanbogʻ". Xivada chorsu doʻkonlari koʻproq Ota va Polvon darvozalar koʻchalari boʻylab joylashgan edi. "OʻzME".

Antonimlari

ЧОРСИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

chorsi
1 перекрёсток, пересечение главных улиц в центре города;
2 четырёхугольный, квадратный; ◆ ~ roʻmol квадратный платок; квадратная шаль; ◆ ~ gilam ковёр квадратной формы;
3 квадратный платок (употребляется для подпоясывания).