daf
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)daf I
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]daf
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]DAF Bu tojikcha ot 'childirmaga oʻxshash muzika asbobi' maʼnosini anglatib, hozirgi oʻzbek tilida deyarli ishlatilmaydi (OʻTIL, 1,214).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
yapon. — doyra, childirma;
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Chertib chalinadigan, doyra shaklidagi yogoch gardishga xom teri qoplab yasalgan musiqa asbobi; childirma, doyra. ◆ Daf chalinib, bazm boshlandi. Mirmuhsin, „Oyna.“ ◆ Dildor yugurib borib, Davlatbaxtbegimning xonasidan gʻijjak, tanbur, daf keltirdi. Oybek, „Navoiy.“
daf II
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]daf
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]yapon. — siltash, qarshilik; uzoqlashtirish;
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Qaytarish; yoʻqotish, bartaraf etish. ◆ Mana u [Otabek] shu mudhish, boshga tushmogʻi aniq turgan halokatning dafi uchun Martlondan oshigʻich chiqib joʻnagan edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“
- Daf boʻlmoq Yoʻq boʻlmoq, yoʻqolmoq; bartaraf boʻlmoq. ◆ Chol bobo qoʻli bilan “daf boʻlinglar ” degandek ishora qilib qoʻydi. X. Toʻxtaboyev, „Shirin qovunlar mamlakati“ . ◆ "Kelgan balo oʻsha bshshn daf boʻlsin", dedi ichida. S. Anorboyev, „Oqsoy“ .
- Daf qilmoq (yoki etmoq) 1) qaytarmoq; yoʻqotmoq, bartaraf qilmoq. ◆ Qoʻy sutining qon tuflash kasalini daf qilishda foydasi katta. K. Mahmudov, „Oʻzbek tansiq taomlari.“ ◆ Har qanday yomon nazarni daf qiladi bu isiriq. S. Ahmad, „Ufq.“ ◆ Dushmanning bir necha hujumi daf etildi. T. Rustamov, „Mangu jasorat;“ 2) hujum qilmoq, hamla qilmoq. ◆ Begunohlarga nojoʻya daf qiladiganlarni sal fahmlasang, shipshitib qoʻy: naq belini sindiramiz. “Mushtum”. ◆ Vahshiyga tegmasang, u senga daf qilmaydi, — dedi Shubin. Shuhrat, „Oltin zanglamas.“ ◆ Alijon chamadonini shildirab oqayotgan ariq boʻyiga qoʻyayotganida, qoplon sapchib turib, daf qildi.. Mirmuhsin, „Chiniqish.“
- Dafi savdo 1) boshga tushgan savdoni qaytarish; 2) boshga tushgan savdoni qaytaradigan.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ДАФ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.