dildiramoq
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]dil-di-ra-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]DILDIRA- 'sovuq qotib titra-’. Egni yupun odamlar dildirab, boshlarini ikki yelka ora— siga siqib chopadilar (Oybek). Bu feʼl dir—dir tasvir soʻzidan — ä qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik d un — doshi oldidagi r undoshi l undoshiga almashgan: (dir-dir) + ä = dirdirä- > dildirä-. Bu feʼl diydirä— shaklida ham talaffuz qilinadi, bunda r undoshi y undoshiga almashadi: dirdirä— > diydirä—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Sovuqdan qaltiramoq, titramoq. ◆ Och, dildirab qolgan Umid issiqqina tanchada oʻtirib, taniga qayta jon kirdi. Mirmuhsin, „Umid“ . ◆ Burchakda oʻsha nogiron xoʻtikcha zax va sovuqdan boshini solintirib, dildirab turardi. N. Aminov, „Qahqaha“ . ◆ Oppoq k,or.. Krsh qorayganda, yupun kiyingan odamlar qunushib, dildirashib, choyxonaga tomon kela boshladi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ДИЛДИРАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.