domna jarayoni
Domna jarayoni – domna pechida tarkibida temir bo’lgan materiallardan cho’yan еritib olish. Domnada еritish jarayonida unga yuqorida solinadigan xom – ashyo (shixtalar) – temir rudalari, aglomerat yoki ohaktoshlar, flyuslar va yoqilg’i (koks)dan iborat pastga tushib boruvchi oqim bilan pech gornida hosil bo’ladigan, yuqoriga ko’tariladigan gazlar oqimi bir – biriga ro’para harakatlanadi. Bu oqimlarning o’zaro ta’siri natijasida ruda tarkibidagi temir oksidlari reaktsiya zonasida koks yonganda hosil bo’luvchi va oksidlardan kislorodni tortib oluvchi koks uglerodi va uglerod monooksidi yordamida qaytariladi; hosil qilingan temir koks bilan o’zaro ta’sirlashib, karbonatlanadi va cho’yan hosil qiladi; u sovuq holda domna pechi gorniga oqib tushadi. Еrigan bekorchi ruda jinsi, koks kuli va flyuslar zichliklarning xar xil bo’lishi hisobiga cho’yan qatlami ustida suzib yuradigan shlak (toshqol) hosil qiladi; cho’yan va shlak domna pechidan mos teshiklar orqali alohida – alohida chiqariladi.
Adabiyotlar ro’yxati
[tahrirlash]1.N.Sh.Kattayev, G.A.Ixtiyarova vа bosh. Kimyo texnologiyasi Darslik.O’zbekiston nashriyoti. 2012 .400b.
2.Turobjonov S., Do’stmurodov, Otaquziyev T.A.Kimyo va kimyoviy texnologiya atamalarining izohli lug’ati. T.: Vektor Press nashriyoti 2008.496 b.
3.N.Sh.Kattayev, G.A.Ixtiyarova vа bosh. Kimyoviy texnologiya Elektron darslik. №ВGU 00249. 2011.