duduq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

du-duq

Etimologiyasi

DUDUQ 'baʼzi tovushlarni aniq talaffuz eta olmaydigan’. Qoʻshnimizning nevarasi yoshligida d u -d u h e d i, keyinchalik tuzalib ketdi. Bu sifat qadimgi turkiy tildagi maʼnosi aniqlanmagan tu.t— feʼlidan —(u)q qushimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ> III, 287); keyinchalik u:    unlisining    choʻziqlik belgisi

yoʻqolgan, ikki unli oraligʻidagi va soʻz boshlanishidagi t undoshlari d undoshlariga almashgan: tu:t + uq = tu:tuq

> tutuq > tuduq > duduq-    _W
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Baʼzi tovushlarni qiynalib talaffuz etuvchi yoki tutilib gapiruvchi. ◆ Duduq odam, m ◆ Duduq odamning gapirishi qiyin, ammo uning gapini eshitish undan ham qiyin. F. Musajonov, „Himmat“ . ◆ Goʻdak-siz oʻtarman nahot jahondan, Mayli, choʻtir, duduq — sevardim jondan. Mirtemir, „Asarlar“ .

Antonimlari

ДУДУҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

duduq (koʻplik duduqlar)

Tillar

• Turkcha: peltek

Ruscha _ru

duduq
заика; // заикающийся, косноязычный; ◆ ~ boʻlmoq быть зайкой, косноязычным; заикаться; ◆ ~ boʻlib qolmoq стать заикой; лишиться дара речи.