duk

Oʻzbekcha (uz)

duk I

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

duk

Etimologiyasi

DUK 'Charxning yigirilayotgan ip oʻradib boruvchi qismi' maʼnosini anglatadigan bu ot (OʻTIL, I, 237) ПРСda [Ouk] shaklida keltirilgan (230); ТжРСda esa duk shaklidan dug shakliga xavola berilgan, asosiy deb dug shakli taʼkidlangan (139, 138). ТжРСda dugi chrshra birikmasining "igla dikobraza" deb tarjima qilinishidan maʼlum boʻladiki, duk otining maʼno taʼrifida 'uchi ingichka tayyoqcha’ izohi berilishi lozim. Oʻzbek tilida dug shakli emas, duk shakli asosiy deyilganidan bu ot fors tilidan olinganligi ayon boʻladi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. Sj3 - yig, duk

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Charxning yigirilayotgan ip oʻralib boradigan qismi; yig. ◆ Har qizning oldida.. ip oʻrshxgan semiz duklar qalanib yotipti. Oybek, „Navoiy“ . ◆ U [Otash dukchi] dukni gʻuv-gʻuv aylantiradi. Oybek, „Ulugʻ yoʻl“ .

duk II

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

duk

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

takux. s. Biror ogʻir narsa ik-kinchisiga urilganda chiqadigan boʻgʻiq ovoz haqida. ◆ Eshik duk etdi. Duk etgan tovush eshitildi. m /Latif/ ◆ Chelakdan ikkinchi shisha ni olib, tagiga bir urdi-da, Sul-tonning oldiga “duk” etkazib qoʻydi. O. Yoqubov, „Larza“ .

Antonimlari

ДУК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

duk I
1 веретено;
2 цевка.

duk II
звукоподражание глухому стуку; ◆ ~ etmoq глухо стучать, бухать; ◆ ~ etgan tovush eshitildi послышался глухой стук; ◆ yuragim ~-~ urayapti у меня сильно бьётся сердце.