egachi
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]e-ga-chi
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]EGACHI ’akaning xotini’; oʻzidan yoshi katta xo — tinga ayol kishining murojaat soʻzi. Mening uch e g a -ch i m bor. Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi ’opa’ maʼ-nosini anglatgan ekä soʻzidan eʼzozlash maʼnosini ifodalovchi -chi qoʻshimchasi bilan hosil qilingan (ЭСТЯ, I, 223); ikki unli oraligʻidagi k undoshi g un-doshiga almashgan: ekä + chi = ekächi > egächi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Bir ota-onadan tugʻilgan qizlardan kattasi (ba’zilarida kichigi; tarixan va baʼzi shevalarda oʻgʻil ukaga nisbatan ham qoʻllaniladi). ◆ Zaynab egachisi Xushroʻydan yetti yosh chamasi kichik edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Bobur Samarqandga ketishda oʻz onasi va egachisiga "Ushdagi hujradan xabar olursizlar", deb tayinlab ketgan edi. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar“ .
- Ayol kishining oʻzidan katta yoshdagi (shuningdek, hurmat yuzasidan kichik yoshdagi) ayolga murojaat shakli. ◆ ——Turib-turib, mana shu norasidalarning baxtiga sizga oʻxshash Xudo yarlaqagan egachim borligidan quvonib ketaman, — dedi Zohida Mehrinisoga. R. Fayziy, „Hazrati inson“ . ◆ Halima uni tugʻishgan egachisiday issiq qabul qildi. J. Abdullaxonov, „Gulchehra“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЭГАЧИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.