ekin-tikin

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

e-kin—ti-kin

Etimologiyasi

EKIN-TIKIN ’har xil ekin’. .. savdo-sotih, ekin-tikin va kasbkor koʻtarila boshladi (Abdulla Qodiriy). Bu juft otning ekin qismi mus — taqil ishlatiladi, lekin tikin qismi mustaqil ishla — tilmaydi. Bu soʻz tik- feʼlining ’oʻtqaz-’ maʼnosidan ~(i)n qoʻshimchasi bilan yasalgan boʻlib, asli 'koʻchat oʻtqazish’ maʼnosini bildiradi: tik- + in = tikin. Shunga koʻra bu juft otning birinchi qismi ’urugʻ sepish’ maʼnosini anglatib qatnashadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Har xil ekin; har xil ekinlar; ekin ekish; ekin ekish ishlari. ◆ ..ekin-tikinlar yigʻib olinguncha biz bilan tursin. A. Hayitmetov, „Unsin xola“ . ◆ Toshkent xalqi erkin nafas oldi, savdo-sotiq, ekin-tikin va kasb-kor koʻtarila boshladi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Avji ekin-tikin davrida yer qaqrab, tuprots toʻzib turdi. I. Rahim, „Ijod, mahorat, jasorat“ .

Antonimlari

ЭКИН-ТИКИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

ekin-tikin
всякого рода посевы и посадки; ◆ ~ ishlarini oʻn beshinchi apreldan kechiktirmay tamomlashimiz kerak мы должны закончить посевы не позднее пятнадцатого апреля.