ertak

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

er-tak

Etimologiyasi

ERTAK ’oʻtmish haqida ogʻizdan ogʻizga oʻtib kela-yotgan hikoya’. Buvim juda koʻp ertak bilar edi. Bu ot qadimgi turkiy tildagi ’oʻt-\ ’kech-’ maʼnosini anglatgan ert- feʼlidan -(ä)k qoʻshimchasi bilan yasalgan boʻlsa kerak:    ert- + äk = ertäk. Bu soʻz asli utmish ,

'kechmish’ maʼnosini bildirgan, ’oʻtmish bayon qilingan asar’ maʼnosi shu maʼno asosida yuzaga kelgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Xalqogʻzaki poetik ijodining asosiy janrlaridan biri; toʻqima va uy-dirmaga asoslangan, sehrli-sarguzasht va maishiy mazmundagi epik badiiy asar; choʻpchak. ◆ Ertak aytmoq. v ◆ Bir ariqda sut, ikkinchi ariqda sharbat — ertaklarda boʻladi! S. Anorboyev, „Oqsoy“ . ◆ Ilmiy fan-tastik asarlar bilan adabiy ertaklar oʻzaro yaqin aloqadadir. "Fan va turmush" .

2 Hikoya, qissa, voqea. Unsin hamma vo-qeani — akasi bilan Gulnorning sevgi erta-gini kampirdan toʻla eshitdi. Oybek, Tanlangan asarlar. Yolgʻiz Tiktepa qishlogʻi-dagina emas, tevarak qishloqlarda ham mulla Obidning ertagi, ekindagi muvaffaqiya-ti ogʻizdan ogʻizga yurib ketdi. A. Qodiriy, Obid ketmon.

Antonimlari

ЭРТАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

ertak
1 сказка; ◆ oʻzbek xalq ~lari узбекские народные сказки; ◆ ~ syujeti сюжет сказки; ◆ ~ aytib bermoq рассказывать сказку;
2 история, повествование, рассказ; Mulla Obidning ertagi, ekindagi muvaffaqiyati ogʻizdan-ogʻizga yurib ketdi (А. Ќодирий, «Обид кетмон») История о мулле Абиде, о его успехе в посевной переходила из уст в уста.