gulxan

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

gul-xan

Etimologiyasi

GULXAN Bu ot ПРСda [golxän] shaklida keltiripib, 'hammomning oʻt yokish joyi' maʼnosini (426), ТжРСda gulxan shaklida keltirilib, "1) kostyor, 2) uglubleniye v zemlyanom polu dlya razvedeniya ognya” maʼnosini (107), OʻTILda ham gulxan shaklida keltirilib, 'isinish yoki biror boshqa maqsadda oʻtin qadab ataylab yondirilgan oʻt' maʼnosini (197) anglatishi aytilgan. Koʻrinadiki, bu ot asli 'hammomning oʻt yoqiladigan katta oʻtxonasi'ni anglatgan; bunday kuchli olov bilan hammom tagidan isitilgan, shunga koʻra hammom oʻtxonasi chuqur tuproq oʻrada joylashgan; demak, gulxan oti 'tuproq', 'er' maʼnosini anglatadigan \gel] —" gul oti bilan (ПРС, 425) 'chuqurlik', 'oʻra' maʼnosini anglatadigan xän otidan tuzilgan boʻlib (Qiyoslang: xandaq: OʻTIL, II, 315), 'chuqur tuproq oʻra' maʼnosini anglatgan deyish mumkin. 'Olov yoqiladigan oʻra' maʼnosi asosida keyinchadik 'kuchli yolkin (adanga) beradigan olov' maʼnosi oʻsib chiqqan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

\f. — otashdon

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Isinish

yoki boshqa biror maqsadda oʻtin qalab, ataylab yondirilgan oʻt, alanga. ◆ Oʻltiribdi ikki doʻst, oʻrtok, Otamlashib gulxan yonida. H. Poʻlat . ◆ Gulxan tevaragida bir necha kishi isinmokda edi. S. Ayniy, „Qullar“ . ◆ Kuyovning hovlisi oʻrtasida katta gulxan yonardi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Antonimlari

ГУЛХАН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

• Turkcha: ateş

Ruscha _ru

gulxan
костёр; ◆ pionerlar ~i пионерский костёр; ◆ ~ qilmoq (или yoqmoq) разводить костёр.