gumdon

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

gum-don

Etimologiyasi

GUMDON:    gumdon    boʻl-,    gumdon qil- fellari tarkibida ishlatiladigan bu ot asli 'oʻpqon' maʼnosini anglatadigan tojikcha gum otiga (ТжРС, 107) 'joy' maʼposini ifodalaydigan -don qoʻshimchasini (Tj1’S, 542) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, asli 'oqar suvning oʻpqonli joyi' maʼnosini, shunga koʻra yukorida taʼkidlangan feʼllar 'yoʻqol-', 'yoʻqot-' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 198).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

fors. – yoʻqolgan; adashgan; gʻoyib boʻlgan;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Gumdon boʻlmoq; Gum boʻlmoq, yoʻqolmoq, daf boʻlmoq. ◆ Agar tagʻin ergashsa, otib ketishga ahd qildim. Ammo dalaga burilishim bilan u [yigit] ham gumdon boʻldi, — dedi Qulmat. H. Gʻulom, „Mashʼal.“

Gumdon qilmoq; Gum qilmoq, yoʻq qilmoq. ◆ Agar Sodiqlar ana shu oʻn toʻrt kishini gumdon qilmasalar, Samsoqboyni ham qoʻlga tushirib boʻlmasdi, — dedi Mixaylov. B. Rahmonov, „Mardlar qissasi.“

Gumdon boʻlgur! (qargʻ.) Yoʻq boʻlgur, oʻlgur.

Antonimlari

ГУМДОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

◆ gumdon:
~ boʻlmoq пропадать, исчезать; сгинуть; скрываться; ◆ ~ boʻlgur! бран. чтоб тебе пропасть!; пропади ты пропадом!; ◆ ~ qilmoq упрятать, убрать (кого-л).