gumroh
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]gum-roh
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]GUMROH Bu sifat 'yoʻqolgan' maʼnosini anglatadigan tojikcha gu.m sifatiga (ТжРС, 107) 'yoʻl' maʼnosini anglatadigan tojikcha roh otini (ТжРС,328) qoʻshib tuzilgan boʻlib, 'yoʻldan adashgan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, 1,199).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
forcha — yoʻqolish + — yoʻl
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. Yoʻldan ozgan, adashgan; yanglishgan. ◆ Navoiy dedi: qaydin sen, ey majnuni gumroh! Uygʻun va I., „Sulton Alisher Navoiy.“ ◆ Hozir pir oʻzlarini emas, sizlarni oʻylaydilar, tong saharlarda joynamozga tiz choʻkib “haq yoʻldan adashgan gumroh bandalaringga gʻazab qilma” deb xudoga sigʻinadilar. S. Ahmad, „Hukm.“
2. Shunday shaxsga nisbatli koyish, haqorat. ◆ Sen gumroh, ona suti koʻr qilgur, adashib, uloqib kelib, yana insofdan dam urasan-a! — dedi Joʻra. H. Nazir, „Onaizor.“ ◆ Voy gumroh, tanimaysanmi hali! Oybek, „Navoiy.“
3. Oʻqimagan, ilmsiz, omi. ◆ Men boʻlsam, tamom gumrohman, na oʻqishni bilaman, na yozishni. Omiligimcha qolganman, — dedi oʻksinib Unsin. Oybek, „Ulugʻ yoʻl.“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ГУМРОҲ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]- Ozarbayjoncha: azğın