halokat
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
ha-lo-kat
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
arab. – vayron boʻlish (qilish), oʻlim; oʻlish; falokat, xavf-xatar;
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1. Fojiali oʻlim. ◆ ..koʻziga hech narsa koʻrinmas, faqat Xudoyberdiyevni halokatdan qutqarish toʻgʻrisida oʻylar edi. T. Rustamov, „Mangu jasorat.“ ◆ Bektemir shu payt, "qimirlash halokat" degan sinalgan dasturdan voz kechdida, okopdan irgʻib chiqdi va goh emaklab, goh sakrab chopdi. Oybek, „Quyosh qoraymas.“
2. Biron sabab tufayli yuz beruvchi falokatli hodisa. ◆ Mashina halokati. Poyezd halokati. ◆ Hasan soʻfi bilan Alim buvani qishloqqa qaytargan narsa minut sayin xavfga, kun sayin halokatga aylanib borayotgan ungur masalasi edi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t. o.“
3. Tag-tomir bilan yemirilish, barbod boʻlish. ◆ Keskinlashgan sinfiy ziddiyatlar milliy ozodlik harakatini yanada kuchaytirib, kolonializmning halokatini tezlashtirdi. S. Xoʻjayev, „Oʻzbek tarixiy filmlari.“
4. Katta falokat, oʻlim keltiruvchi holat. ◆ Halokat oldida turmoq. ◆ Bu esa odamlarni qiynashi, halokatlarga sabab boʻlishi, ehtimol. M. Ismoiliy, „Fargʻona t. o.“ ◆ Qayoqqa ketamiz, taqsir? -Boboqul halokat ogʻzida qolgan kishiday Maxsumga umid bilan tikildi. S. Anorboyev, „Oqsoy.“
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҲАЛОКАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.