ichkari

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ich-ka-ri

Etimologiyasi

ICHKARI ’ich tomonda joylashgan’. I ch k a r i xonada mehmonlar oʻtirishibdi. Bu soʻz qadimgi turkiy tilda ich otiga joʻnalish kelishigining qadimgi -kärü qoʻshimchasini qoʻshib qosil qilingan (ЭСТЯ, I, 390; DS,

202); keyinchalik bu kelishik shakli isteʼmoldan chiqqan va bu soʻz yaxlitligicha sifatga aylangan; oʻzbek tilida soʻz oxiridagi ü unlisi i unlisiga almashgan: ich + kärü = ichkärü > ichkäri.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Xona, hovli, qalʼa va shu kabilarning ichki qismi, ichki tomoni; zid. tash-qari. ◆ Hamdamforma, maʼlum bir hovlining or-qasiga oʻtib, oʻziga tanish boʻlgan bir dera-zadan ichkariga qaradi. S. Ayniy, „Qullar“ . ◆ Bironta tanish koʻrinmagach, oʻzi ichkariga kirmoqchi boʻlgan edi, qorovul u ni toʻxtat-di. S. Yunusov, „Kutilmagan xazina“ . ◆ Ovoz endi ichkaridan emas, tashqaridan eshitildi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . ◆ Rulda keksaroq kishi oʻtirar, ichkarida uch-toʻrtta ayol bor edi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ .

2 Maʼlum joy, maydon, hudud va shu kabilarning boshlanishdan oʻrta qismi, markaz tomoni: ich qism, ich tomon. ◆ Shahar ichkarisi. Mamlakat ichkarisi. Bogʻning ichkarisi. m ◆ Behisob yoʻllar choʻl ichkarisiga tarmoqlanib ketgan. "Oʻzbekiston qoʻriqlari" . ◆ -Hoʻ anovi nashvatini qarang, oʻgʻlim, — dedi u, devordan ancha ichkarida mevalarining kungay tomon-lari qizarib turgan nashvati daraxtiga imo qilib. M. Ismoiliy, „Fargʻonat“ . o.

3 etn. Hovlining tashqi hovlidan devor bilan ajratilgan, ayollar ya bolalar turadigan qismi; ichki hovli. ◆ Maryamxon oʻn toʻqqiz yoshida, bundan sakkiz-toʻqqiz yil ilgari buuyga, musulmon "ichkarisiga" qamal-gan. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

4 Ich tomonda joylashgan; ichki. ◆ Doya kel-gandan soʻng, ichkari hovli erkak zotidan tozalandi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Sao-datxon Latofatni.. muloyimlik bilan ichkari uyga taklif qildi. S. Zunnunova, „Yangi direktor“ . ◆ Ichkari darvozaning chap yonidan toza koʻray, deb Oqqiz oʻtdi. "Erali va Sherali" . ◆ Ichkari hovlida keksa Meʼmor at-rofida sizi va xotini shumshayib oʻtiri-shardi.. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

Antonimlari

ИЧКАРИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

ichkari
1 внутренняя часть (помещения, двора и т. п.); ◆ ~da hech kim yoʻq edi внутри никого не было; ◆ mamlakat ~si тыл страны;
2 ист. ичкари (часть дома, где помещались женщины и дети); ◆ ~ hovli женская половина дома;
3 в роли служебного имени; ◆ ~siga в, внутрь; ◆ saroy ~siga во дворец; ◆ ~sida внутри (чего-л.); ◆ qoʻrgʻonning ~sida внутри крепости; ◆ ~sidan из (чего-л.); ◆ uy ~sidan из глубины дома, комнаты.