itarmoq
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
i-tar-moq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
ITAR- ’nari surish uchun kuch bilan harakat qil—’. Mashinani i t a r i b, koʻchaning chekasiga oʻtkazib qoʻidik. Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi ’nariga suril-’ maʼnosini anglatgan iyt- feʼlining it- shaklidan -(ä)r orttirma qoʻshimchasi bilan hosil qilingan (ЭСТЯ, I, 387; DS, 215): (iyt- > it-) + är = itär-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
- Oʻzidan nari tomon surmoq yoki surishga harakat qilmoq. ◆ Stolni devor tomonga itarmokPiyolani stolning oʻrta-siga itarib qoʻymoq. n Yoʻlchi
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
◆ Ichki bir jasorat bilan eshikni itarib, uy ichiga kirganini sezmay qoldi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Odamlar bir-birlarini itarib, koqilib, zoʻr boʻron bilan oldinga yugurdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
- Koʻkragidan itarmoq Yoʻlatmay, yaqin-lashtirmay, qoʻshmay haydamoq. ◆ Shunday yomon kunda biz bshshn birga boʻlgan har qanday odam-ni kadrlash kerak, koʻkragidan itarsak yaxshi emas. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ИТАРМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.