ixcham

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ix-cham

Etimologiyasi

IXCHAM 'tuzilishi, bichimi yigʻnoq va qulay’. Shu kunlarda i x ch a m chamadon koʻtarib yurish odat boʻlibdi. Bu sifat eski oʻzbek tilida ’toʻpla-’ maʼno — sini anglatuvchi yïgʻ- feʼlidan -(ï)ch qoʻshimchasi bilan yasalgan otga -a qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan feʼldan -m qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik soʻz boshlanishi — dagi y undoshi, ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan, gʻ undoshi x undoshiga, a unlisi ä un — lisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: [(yïgʻ- + ïch = yïgʻïch) + a = yïgʻïcha-] + m = yïgʻïcham > ïgʻïcham > igʻcham > ixchäm.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
1 Tuzilishi, bichimi kelish-gan, bejirim, yigʻnoq va qulay; zid. qoʻpol. ◆ Ixcham mashina, n ◆ Uning ixcham ketmoni of-tobda yaltirardi. J. Sharipov, „Saodat“ . Mir-zakarimboy

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ Supadan tushib, kechagina sotib olinganday yarqiragan, chiroyli, ixcham "so-diqiy kavush"ni oyoqlariga ildi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Olimxon.. har vaqt yaxshi-gina, ixchamgina kiyinadi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

2 Siqiq ifodali. ◆ Ixcham xat. Fikrni ixcham bayon qilmoq. n ◆ Latifa, lof, askiya.. janrlari yangi voqelikni oʻziga xos ixcham shaklda aks ettiradi. "UTA" .

Antonimlari

ИХЧАМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

ixcham
1 миниатюрный, ладный, собранный; // красиво; ◆ oyogʻida ~ yangi mahsi у неё на ногах изящные (ладные) новые ичиги;
2 портативный;
3 перен. законченный, сжатый; // сжато, кратко; ◆ fikrni ~ bayon qilmoq сжато (кратко) излагать мысль.