jagʻ
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]jagʻ
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Odam va hayvonlarda kallaning tishlar oʻrnashgan suyagi. ◆ Ustki (tepa) jagʻ. Pastki jagʻ. ◆ Otaqoʻzining koʻzlari qisi-lib, jagʻ paylari turtib chiqdi. O. Yoqubov, „Diyonat“ . U ◆ [Qalandar aka\, koʻzlari bir nuq-taga qadalib qotib qolganday, qimir etmay turar, faqat jagʻi titrar edi. S. Karomatov, „Eʼtiqod“ . ◆ Vakil qulochkashlab jagʻimga urdi. T. Murod, „Ot kishnagan oqshom“
2 Oyoq kiyimining yuzi bilan tagcharmi birlashgan yeri, old yonlari. ◆ Aksariningust-boshi yupun, mahsilarining yirtiqlaridan kir paytavalari osilib turadi, kimlarda poxol tiqilgan eski kalish, kimlarda jagʻi yir-tiq kavush, lekin ular shod. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ U oʻzining paxtasi oqib yotgan qizil chit toʻni, jagʻi ajralgan kavushi, piltalari chiqib ketgan doʻppisi bilan bosh-qa bolalardan ajralib turardi. Oydin, „Hikoyalar“ .
3 maxs. Baʼzi asboblarning qisadigan, kesadigan qismi. ◆ Ombir jagʻi. Qaychi jagʻi.
4 Kishi, odam; nonxoʻr. ◆ Bir ishlovchiga uch jagʻedik, boyga ortiqchalik qilib qoldik. H. Nuʼmon va A . Shorahmedov, Ota. ◆ Lekin oila-da jagʻ koʻpaygach, shundoq ham qoʻl uchida, ta-bibchilik bilan tirikchilik qilib kelayotgan Ibn Yamin qiynalib qoldi. K. Yashin, „Hamza“ .
- Jaki ochilmoq 1) jaxdlanib tapira bosh-lamoq. ◆ Shu vajdan kampirning jagʻi yana ochil-di, Sidiqjonning oʻtmishini, qizining qil-mishini yana taʼna qila boshladi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari; 2) harakati boshlan-moq; ovozi eshitilmoq“ . ◆ Ya na dushman pulemyot-larining jagʻi ochildi, bir necha jangchi yi-qildi. T. Rustamov, „Mantu jasorat“ . Jagʻi ochiq
1) koʻp gapiradigan, vaysayveradigan; vay-saqi; 2) koʻp yigʻlaydigan, yigʻloqi. ◆ Jagʻi ochiq bola. Jagʻi tinmaydigan 1) ayn. jagʻi ochiq;
2) doim ovqat chaynaydigan, ovqatdan ogʻzi boʻshamaydigan. Jagʻtish ayn. oziqtish q. oziq. Jagʻ urmoq Hadeb gapiravermoq.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЖАҒ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]- Yoqutcha: сыҥаах
Ruscha ru
jagʻ
1 челюсть; // челюстной; ◆ yuqori ~ верхняя челюсть; ◆ quyi ~ нижняя челюсть; ◆ ~ suyagi челюстная кость; ◆ ~ tish = oziq tishi (см. oziq II); jagʻingizni charchatmang не утруждайте свой язык (букв. свою челюсть);
2 спец. место на обуви, где союзка соединяется с задником; ◆ ~i yirtiq kalish галоша с рваным бортом;
3 тех. щёки; ◆ ombir ~i щёки щипцов; ◆