jilgʻa
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
jil-gʻa
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
JILGʻA ’kichik oqin suv’. Tepadan tushayotgan jilgʻalar birlashib, katta suv hosil hiladi. Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi ’suv’ maʼnosini ang— latgan yïl soʻzidan (ЭСТЯ, IV, 37) ’kichik’ maʼnosini ifodalovchi -gʻa qoʻshimchasi bilan hosil qilingan (КРС, 279), oʻzbek tilida soʻz boshlanishidagi y undoshi j un — doshiga, a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: yïl + gʻa = yïlgʻa > jïlgʻa > jilgʻä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- Togʻ va togʻ yonbagʻirlaridan oqib tushadigan kichik soy; yilgʻa. ◆ Men jilgʻaman, Daryo boʻlib toʻlgim keladi. Ona yurtim, Sen-ga oʻgʻlon boʻlgim keladi. E. Vohidov, „Muhab-batnoma“ . ◆ Qirgʻogʻida goʻzal yulduzlar Oʻynayot-gan jilgʻaga bordim. Sh. Rahmon, „Yurak qir-ralari“ . ◆ Qashqatovning kungay tomonida chap qoʻlga qarab ketgan jilgʻa bor. S. Anorboyev, „Oqsoy“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ЖИЛҒА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.