kompyuter
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]komp-yu-ter
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]ingl. computer < lot. computare — hisoblamoq, hisoblab chiqmoq
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Murakkab qurilmaga ega boʻlgan elektron hisoblash mashinasi. ◆ Tigʻizva gʻoyat masʼuliyatli uchastkalarda kompyuter va avtomatlar keng joriy etilyapti. Gazetadan .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]КОМПЬЮТЕР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]kom-pyu-ter
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]'kompyuter' Protsessor K.ning asosiy qurilmasi boʻlib, axborotlarga ishlov beradi, yaʼni hisoblash amallari, solishtirish va uzatish kabi arifmetikmantiqiy amallarni bajaradi. Bu qurilma bajaradigan amallar dasturlar orqali belgilanadi. Xotira qurilmasi axborotlarga ishlov berish vaqtida uni saqlash uchun xizmat qiladi. Foydalanayotgan dasturlar ichki xotirada, uzoq, muddat saqlanadigan axborotlar tashqi xotira (disketalar)da saqlanadi. Ichki va tashqi xotiralarda axborot almashinuvi kiritish - ch iqarish qurilmalari yordamida amalga oshiriladi.
K.ning dastlabki avlodida (Ural-1, Minsk-2, BSEM-2) asosiy element ◆ elektron lampa, „Fasllar“ boʻlgani uchun u juda katta joyni egallagan edi. Soʻngra bu lampa oʻrnida tranzistorlar ishlatilgan K. (Razdan-2, M-220, Minsk-22 va b.), integral mikrosxemalar ishlatilgan K. (IBM-360, 1BM-370, (AQSH), YESEVM (Rossiya) va b., integratsiya darajasi katta boʻlgan integral sxemalar urnatilgan shaxsiy K.lar paydo boʻldi. Shaxsiy K. (mikro va -mikro EHM) tushunchasi 20-asr 70-yillari oxiridan boshlab keng tarqala boshladi. Shaxsiy K.ning keyingi avlodlarida mikroelektron va biosxemalardan foydalanildi. Ularning hajmi kitob kattaligidek hajmtacha kichraydi, massasi esa 3,5 kg gacha kamaydi. 1981-yil IBM (Ay-Bi-Em) firmasi shaxsiy K.ning yanada takomillashgan modellarini ishlab chikara boshladi.
Ot
[tahrirlash]kompyuter (koʻplik kompyuterlar)
Tillarda
[tahrirlash]- Rumincha: computer, calculator
- Fransuzcha: ordinateur
- Inglizcha: computer
- Olmoncha: Computer
- Italyancha: computer
- Ispancha: computador
- Niderlandcha: computer
- Fincha: tietokone
- Ruscha: компьютер
- Yaponcha: コンピュータ (kompyūta)
- Mojarcha: számítógép
- Arabcha: حاسوب (ḥāsūb)
- Yunoncha: υπολογιστής (ypologistís)
- Norvegcha (bokmål): datamaskin
- Polyakcha: komputer
- Ukraincha: комп'ютер (kompʺjúter)