markaziy
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]mar-ka-ziy
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 mat., fiz. Markazga oid, markazda joylashgan. ◆ Markaziy nuqta.
- Markaziy burchakesh/i. Aylananing ikki radiusi oʻrtasida, aylana markazida boʻlgan burchak.
2 Boshqa oʻziga oʻxshash obʼyektlar markazida, oʻrtasida joylashgan. ◆ Markaziy koʻcha.
- Bugungi kunda markaziy posyolka gavjum-lashib qoldi. Gazetadan.
3 Asosiy, muhim. ◆ Markaziy masala. Markaziy oʻrinni egallamoq. m ◆ Sattor yumushlarini zudlik bilan toʻgʻriladi-yu, markaziy uchastkaga joʻnab ketdi. "Oʻzbe-kiston qoʻrikdari" .
4 Quyi tashkilotlarga rahbarlik qiluv-chi. ◆ Markaziy komitet. Markaziy organ. Markaziy bank.
5 Biror ish, faoliyat sohasidagi kichik mahalliy boʻlimlarni birlashtirib, bosh-qarib turuvchi; bosh. ◆ Markaziy saylov ko-missiyasi. Markaziy statistika bosh-qarmasi.
6 Markaz hisoblanuvchi, markaz boʻlgan. ◆ Oʻlkamizda bogʻdorchilik shu qadar taraqqiy etganki, yetishtirilgan noz-neʼmatlarni oʻzimiz isteʼmol qilishdan tashqari, qoʻshni mamyukatlarning markaziy shaharlariga ham yuboramiz. Gazetadan .
7 Markazga oid, qarashli (q. markaz 6,7). ◆ Uning ustidan markaziy idoralarga shikoyat bilan toʻlgan uzun-uzun arizalar ucha berdi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Mahalliy va markaziy gazetalardan olingan koʻchirmalar bilan be-zatilgan nutqining oʻn minutlik davomida rais majlis ahlini ikki marta tartibga chaqirdi. A. Qahhor, „Notiq“ .
- Markaziy nerv sistemasi fiziol. Umurt-qali hayvonlar va odam nerv sistemasining bosh va orqa miyadan iborat asosiy qismi.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]МАРКАЗИЙ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]markaziy
Tillar
[tahrirlash]- Turkcha: merkezî
Ruscha ru
markaziy
1 центральный, находящийся в центре; ◆ ~ burchak мат. центральный угол; ◆ shaharning ~ koʻchalari центральные улицы города;
2 центральный, главный, руководящий; ◆ ~ komitet центральный комитет; ◆ hokimiyatning ~ organlari центральные органы власти; ◆ ~ nerv sistemasi анат. центральная нервная система;
3 центральный, основной, самый существенный; ◆ ~ masala центральный вопрос.