mustaqil
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]mus-ta-qil
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash][ arab. - erkin, ozod; tobe boʻlmagan, alohida ]
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Ixtiyori oʻzida boʻlgan; tobe, qaram boʻlmagan. ◆ Mustaqil davlat. ◆ Normuhammad qushbegi Qoʻqondan bosh tovlab, oʻz oldiga mustaqil hukumat eʼlon qilgan boʻldi. A.Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .
2 Oʻzganing yordamisiz yoki rahbarligisiz ish qila oladigan, oʻzicha fikr yurita oladigan, yashay oladigan. ◆ Doʻstlarining jilmaygan yuzlari.. uning [Elmurodning] hech qachon xayoliga kelmagan bir fikrni shivirlayotgandek boʻldi: "Biz endi jiddiy va mustaqil odamlarmiz".. deyayotganday tuyuldi. P.Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Endi u oʻzini mustaqil hayot yoʻliga qadam qoʻygan mustaqil bir kishi deb hisobladi. S.Ahmad, „Hukm“ .
3 Faqat oʻziga taalluqli, oʻzgalar ishtirokisiz, taʼsirisiz boʻladigan. ◆ Oʻzining qiziqib, mustaqil shugʻullanishi natijasida bu tilni oʻqituvchisi bilan gaplasha oladigan darajada bilib oldi. Mirmuhsin, „Umid“ . ◆ Mening gapim shu: mustaqil fikringiz boʻlsa, yana oʻylab koʻring. R.Fayziy, „Choʻlga bahor keldi“ . ◆ ..uchala shogirdidan ham mingdan-ming rozi ekanini aytdi, endi mustaqil ish qilaverishlaringiz mumkin, deb fotiha ham berdi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .
- Mustaqil soʻz Lugʻaviy maʼnoga, nomlash vazifasiga ega, yaʼni predmet, belgi, harakat kabilarni nomlaydigan yoki unga ishora qiladigan va gapning mustaqil boʻlagi vazifasida kela oladigan soʻzlar. ◆ gul, chiroyli, sayramoq, besh, bu, qachon soʻzlari mustaqil soʻzlardir.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]МУСТАҚИЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Sifat
[tahrirlash]mustaqil
- Turkcha: müstakil