oʻtin

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

oʻ-tin

Etimologiyasi

OʻTIN ’yoqish uchun tayyorlangan yogʻoch’. Quruh oʻ t i n tezda oʻt oldi. Bu ot asli qadimgi turkiy tilda 'alanga hosil qil-’, ’yon-’ maʼnosini anglatgan ot-feʼlidan (ЭСТЯ, I, 483) -(u)ŋ qoʻshimchasi bilan yasalgan (Devon, I, 153; DS, 374); eski oʻzbek tilida bu soʻz oxi — ridagi ŋ undoshi n undoshiga (КРС, 584), keyinchalik u unlisi i unlisiga almashgan: ot- + uŋ = otuŋ > otun > otin.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Yoqish uchun ishlatiladigan yogʻoch, taxta, poya, shox va sh. k. ◆ Hoʻloʻtin. Oʻrikoʻtin. Sarjin oʻtin. Xashak oʻtin. Oʻtin termots. Oʻtin yormoq. Tandirga oʻtin qalamoq. n ◆ Saraton koʻrgan oʻtin shatirlab yona boshladi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Yoqay desam, hoʻloʻtin, Buralib chiqar tu tun. "Qoʻshiqlar" .

Oʻtin boʻlmoq s. t. Puturdan ketmoq, yaroq-siz holga kelmoq (asosan ayol kishi haqida). -Huzur, huzur seniki-da, Mehrinisa, — ◆ dedi Iqbol satang. -Qoʻying, opa, shu gaplarni. Xotin kishi oʻttizdan oshdi — oʻtin boʻladi. R. Fayziy, „Hazrati inson“ . ◆ Sen koʻrpada ham gʻoʻzani oʻylaysan. Oʻttizga kiriboq, oʻtin boʻ-lib qoldingmi? I. Rahim, „Ixlos“ .

Antonimlari

ЎТИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

oʻtin
дрова; ◆ sarjin oʻtin наколотые дрова, поленья; ◆ shox oʻtin хворост; ◆ oʻtin boʻlmoq превращаться в дрова, служить топливом; ◆ oʻtin qilmoq заготавливать дрова; ◆ oʻtin yormoq колоть дрова.