oʻshanday

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

oʻ-shan-day

Etimologiyasi

OʻSHANDAY 'avvalgiga oʻxshagan’. Oʻ sh a n d a y yigitlarning mehnatini hadrlamadik. Bu soʻz qadim-gi turkiy tilda ’mana’ maʼnosini bildirgan osh olmoshi bilan ul koʻrsatish olmoshini qoʻshib tuzilgan oshul soʻzidan (ЭСТЯ, I, 493; DS, 372) oʻxshatish maʼnosini ifodalovchi -day qoʻshimchasi bilan qosil qilingan; oʻz — bek tilida l undoshi n undoshiga, u unlisi a unlisiga, a unlilari ä unlilariga almashgan: (osh + ul = oshul) + day = oshulday > oshunday > oshanday > oshändäy. Bu soʻz soʻzlashuv nutqida oshändäyin shaklida qam ishla — tiladi; ushbu soʻz tarkibidagi —däyin qismi asli 'oʻxshash’ maʼnosini anglatuvchi tegin soʻzining tovush jiqatidan oʻzgarishi natijasida paydo boʻlgan: t un — doshi d undoshiga, g undoshi y undoshiga almashgan; -däy qoʻshimchasi -däyin qoʻshimchasi oxiridagi in qismini talaffuz qilmaslik natijasida yuzaga kelgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Aytib oʻtilgan kimsa yoki narsaga oʻxshagan, oʻshanga oʻxshash. ◆ Sen ham — oʻshanday kishshshrdan biri. Oʻshanday qi-liq senga yarashmaydi. v ◆ Oʻshanday dagʻal, qalin, uzun, choʻpday ingichka suyak barmoq-lari bilan eshik halqasini ushlab.. oldinga yurdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Oʻshanday tepki hash es-hushini oʻnglab ololmagan Ham-roqulning ham koʻkragiga tushdi. A. Qahhor, „Tomoshabogʻ“ . ◆ Oʻshanday shoshilish bilan va-raqladi. A. Qahhor, „Sarob“ .

Antonimlari

ЎШАНДАЙ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

oʻshanday (koʻplik oʻshandaylar)

• Turkcha: öyle

Ruscha _ru

oʻshanday
см. oʻsha 2.