olcha
[tahrirlash]
I[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
ol-cha
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
OLCHA Bu ot 'meva' maʼnosini anglatadigan olu otiga (ТжРС, 286) oʻzbekcha -cha qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan boʻlib (ТжРС, 286: oluchä), oʻzbek tilida bu ot tarkibidagi u tovushi aytilmaydi; 'danagi dumaloq, eti toʻq qizil mayda meva' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 535).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
olu + =cha: kichik olxoʻri
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1. Raʼnodoshlar oilasiga mansub danakli meva daraxti. ◆ Bir tup olcha. ◆ Atrof hali yorugʻ boʻlsa ham, pastlik bulutli kunni eslatar, gulini toʻkkan olchalarning tiniq barglari qoramtir boʻlib koʻrinar edi. S. Zunnunova, „Olov.“
2. Shu daraxtning yumaloq nordon mevasi. ◆ Olcha murabbosi. ◆ Yozning eng jazira-masida olchaning suvini sharbat qilib ichilsa, tashnalikni qondiradi. K. Maxmudov, „Oʻzbek tansiq taomlari.“
birlik | koʻplik | |
---|---|---|
Bosh kelishik | olcha | olchalar |
Qaratqich kelishigi | olchaning | olchalarning |
Joʻnalish kelishigi | olchaga | olchalarga |
Tushum kelishigi | olchani | olchalarni |
O‘rin-payt kelishigi | olchada | olchalarda |
Chiqish kelishigi | olchadan | olchalardan |
Vosita kelishigi | olchala | olchalarla |
Antonimlari[tahrirlash]
ОЛЧА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
II[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
ol-cha
Botanika[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
Olcha, olivoli (Cerasus) — raʼnodoshlar oilasiga mansub barg toʻkuvchi daraxtlar turkumi; mevali daraxt, 150 ga yaqin turi bor. Asosan, Osiyoda, shu jumladan, Oʻrta Osiyo va Kavkazda 25 ga yaqin turi oʻsadi. Madaniy turlaridan oddiy O. (C.vulgaris) koʻp tarqalgan. Juda qadimdan Markaziy va Jan. Yevropada, Shim. Afrika, Sharqiy Osiyo, Shim. Amerikada ekiladi. Oʻzbekistonda O.ning mahaleb O.si yoki kamxastak (C.mahaleb), qizilmevali O. yoki chiya (toshchiya) (S. erythrocarpa Neski.) yovvoyi turlari adir va togʻ yon bagʻirlarida uchraydi.
Tillarda[tahrirlash]
- Albancha: qershi
- Ozarbayjoncha: gilas, albalı
- Katalancha: cirera
- Datcha: kirsebær
- Qozoqcha: шие (šie)
- Kurdcha: gêlaz
- Olmoncha: Kirsche
- Fincha: kirsikka
- Fransuzcha: cerise
- Gruzincha: ბალი (bali)
- Niderlandcha: kers
- Inglizcha: cherry
- Mojarcha: cseresznye
- Italyancha: ciliegia
- Lotincha: cerasus
- Limburgcha: kiesj
- Moʻgʻulcha: интоор (intoor)
- Norvegcha (bokmål): kirsebær
- Papyamentocha: chèri
- Polyakcha: wiśnia, owoc wiśni
- Portugalcha: cereja
- Qirgʻizcha: арча (arča)
- Ruscha: вишня
- Suaxilicha: cheri
- Shvedcha: körsbär
- Chuvashcha: чие (čie)
- Turkcha: kiraz
- Uygʻurcha: گىلاس
- Xitoycha: 櫻桃, 樱桃 (yīngtáo)
- Chexcha: třešně
- Xorvatcha: trešnja
- Yunoncha: κεράσι (kerási)