olqish
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ol-qish
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]OLQISH ’qoʻllab-quvvatlashni, mamnunlikni bil-diruvchi qarsak’. Yigʻilganlar uni o l h i sh b i l a n harshi oldi. Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi 'xursand qil-’, ’maqta-’ maʼnolarini anglatgan al- feʼliga 'takror’ maʼnosini ifodalovchi -qa qoʻshimchasining -qï shaklini va -sh harakat nomi qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan (ЭСТЯ, I, 137; Devon, I, 123; DS, 38); maʼno ta-raqqiyoti natijasida harakat nomi otga koʻchgan; oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (al- + qï = alqï-) + sh = alqïsh > âlqish.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Yaxshilik tilab aytilgan, ay-tiladigan soʻzlar, maqtov, duo. ◆ Olqish olgan omondir, qargʻish olgan yomondir. Maqol . n ◆ Taqdir taqozosi bilan yoʻl-yoʻlakay behisob achchiq-chuchuk mazasini totdi, piching ham, olqish ham eshitdi. "Yoshlik" .
2 Mamnunlik, tahsin bildiruvchi qar-saklar. ◆ Mirsoatning hisob maʼruzasidan keyin uzoq olqish boʻladi. A. Qodiriy, „Obid ketmon“ . ◆ Qoʻshiqning oxiri olqishlarga koʻmi-lib ketdi. N. Aminov, „Yolgʻonchi farish-talar“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ОЛҚИШ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]- Yoqutcha: алгыс (algıs)
Ruscha ru
olqish
1 выражение благожелания, благословение; пожелание добра; вознесение молитвы (за кого-л.); ◆ olqish olgan omondir, qargʻish olgan yomondir посл. получивший благословение - жив-здоров, получивший проклятие - плох;
2 в форме мн. числа см. olqishlar.