oqshom
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]oq-shom
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]OQSHOM Bu ot oʻzbekcha ots sifati bilan 'quyosh bota boshlagan payt' maʼnosini anglatadigan tojikcha shom otidan (ТжРС, 460) tuzilgan boʻlib, 'kechki gʻira-shira paytʼ maʼnosshsh anglatadi (OʻTIL, I, 560). Bu otdan oʻzbek tilida otsshomlab ravishi yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Quyosh botishi bilan tun boshlanishi oʻrtasidagi gʻira-shira yorugʻ payt. ◆ Quyosh botgan, lekin kun hali yorugʻ, har yoqqa oqshom sukunati choʻzilgan. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Koʻngilni qon qiluvchi oqshom qoʻndi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ .
2 Kech, kechqurun. [Oysara] Jisman zaifligiga qaramay, koʻp yumush qilar, har oqshom oʻz bolalari bilan tancha atrofini toʻldirib, kitob oʻqir edi. Oybek, Tanlangan asarlar. ◆ Oʻsha oqshom Usmonxoʻjaning hovlisi-da tong otguncha chiroq oʻchmadi, ulfatlari xoʻp kayf-safo qilishdi. X. Toʻxtaboyev, „Iil-lar va yoʻllar“ .
- Yarim oqshom Tun, yarim kecha. Yarim oq-shom serjant Orziqulov oʻgʻli yoʻgʻida uning xonasiga kirdi. „Yoshlik“. ◆ Yarim oqshom noz uyquda yotuvdim, ikki juvonmarging mindi toʻshima. "Erali va Sherali" .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ОҚШОМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]
Ot
[tahrirlash]oqshom (koʻplik oqshomlar)