oshiqmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

o-shiq-moq

Etimologiyasi

OSHIQ- 'shoshilib qarakat qil-’. Har hancha o sh i h s a m ham, sizni huvib yeta olmadim. Bu soʻz qadimgi turkiy tilda 'maʼlum rejadan oʻt-’ maʼno — sini anglatgan a:sh- feʼlining ash- shaklidan kuchay — tirish maʼnosini ifodalovchi -(u)q qoʻshimchasi bilan qosil qilingan (ЭСТЯ, I, 217; Devon, I, 199); oʻzbek ti — lida a unlisi â unlisiga, u unlisi i unlisiga almash— gan: ash- + uq = ashuq- > âshiq-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Koʻzlangan ishning, maq-sadning tez amalga oshuvi uchun intilmoq, sabrsizlik bilan harakat qilmoq; sho-shilmoq, intiqmoq. ◆ Yordam berishga oshiqmoq. Oshiqqanning oshigʻi olchi boʻlmaydi, Maqol . ■■ ◆ Toʻxtaxola.. qanchalik oshiqmasin, chollar-ga yeta olmadi, ular idoraga kirib ketish-di. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . ◆ Mamat qassob qanchalik oshiqmasin, qadami unmayotgandek edi. N. Norqobilov, „Toʻqnashuv“ .

Yuragi oshiqmoq Yuragi besaranjom boʻlmoq, hovliqmoq. ◆ [Hoji xola:] Ertasiga.. Fuod afandining kelishini yo chaqirtirishini kutmasdan-la, yuragim oshiqib, hujrasiga kiribbordim. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .

Antonimlari

ОШИҚМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Feʼl

oshiqmoq oshiqmoq

• Ozarbayjoncha: tələsik
• Turkcha: acele

Ruscha _ru

oshiqmoq
торопиться, спешить; nega muncha oshiqasan? почему ты так торопишься?