peshlamoq
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]pesh-la-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]PESHLA- Bu feʼl oʻzbek tigtida 'old tomon', 'qirgʻoq' maʼnosini anglatadigan tojikcha pesh I otidan (ТжРС, 583) -la qoʻshimchasi bilan yasalgan boʻlib, tesha, ketmon kabi asbobning yuza qirgʻogʻiga bolgʻa urib keskir qil-' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 584).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Tesha, ketmon kabi as-boblarni bolgʻalab urib, tigʻini, damini tiklamoq, pesh chiqarmoq. Ketmonni pesh-lamoq. a ◆ Yoʻl-yoʻlakay kanal qazishga kel-gan kishilarning chodirlari, oshxonalar, ketmon, belkuraklarni peshlaydigan koʻchma ustaxonalar uchrab turadi. S. Ahmad, „Ufq“ .
- Aqlni peshlamoq Aql-idrokni oʻstir-moq, zehnni ochmoq, oʻtkirlamoq. ◆ Bilim aql-ni peshlaydi. R. Usmonov, „Odobnoma“ . ◆ Yaxshi kitob bola qalbini nurga chulgʻaydi, maʼna-viy oziq beradi, aqlini peshlaydi, yaqin maslahatchisiga aylanadi. Gazetadan .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ПЕШЛАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
peshlamoq
наставлять, наваривать (в кузнице); ◆ ketmon peshlamoq наварить кетмень (наставить лезвие кетменя).