Kontent qismiga oʻtish

qaltis

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

qal-tis

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

1 Alohida ehtiyotkorlik talab qiladigan, nozik. ◆ Qaltis savol. ◆ Ravshan polvon masala juda qaltis ekanini Jamolovdan ham yaxshiroq tushunib qoldi. O. Yoqubov, „Larza.“ ◆ Yosh boʻlsada, dadasi singari dadil tushadi, kurashning koʻp qaltis hunarlarini otasidan oʻrganib olgan. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .

2 Xavf-xatar bilan bogʻliq boʻlgan, oqi-bati yomon boʻlish ehtimoli bor, xatarli. ◆ Qaltis qadam. Qaltis tajriba. Qaltis hazil. Qaltis hunar. Qaltis siyosat. ◆ [Mayna] Bu xatarli, qaltis safardan aslo choʻchimasdi. Sh. Toshmatov, „Erk qushi.“ ◆ Ahmadjon aka, juda qaltis ishda.. Bir chuvingiz chiqsa bormi.. A. Qahhor, „Ogʻriq tishlar.“ ◆ Samarqandga tavakkal qilib borayotgan Bobur juda qaltis ishga bel bogʻlaganini sezardi. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar.“

3 Oʻylamay, bilmay, ixtiyorsiz qilingan; noqulay. ◆ Tergovchi gapni qaltis boshlab qoʻyganidan pushaymon boʻldi. I. Qalandarov, „Shoxidamas, bargida.“ ◆ Qaltis yiqilib, biron joyi mayib boʻlgan kishi buning ogʻrigʻini oʻsha tobda emas, keyin bilganidek, Sidiqjon bu mojaroning butun dahshatini.. keyin bildi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari.“

Qaltis yemoq ayn. shikastlanmoq. ◆ Oʻshanda oyogʻi qaltis yegan, lekin tabiblar uni chiqqan deb qayta-qayta shiqirlatib sola berganlaridan, bir oyogʻi kalta boʻlib qolgan. Oydin, „Hikoyalar.“

Qaltis ketmoq; Ehtiyotsizlik bilan oqibati yomon boʻlishi mumkin boʻlgan ish, gap-soʻz qilmoq. ◆ Siz juda qaltis ketdingizda. Birdan moʻʼtabar odamlarning yoqasiga yopishdingiz.. Yo. Xaimov, M. Rahmon, „ Hayot-mamot.“

Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ҚАЛТИС. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

qaltis
1 рискованный, опасный; ◆ qaltis qadam рискованный шаг;
2 щекотливый; ◆ qaltis masala щекотливый вопрос; ◆ qaltis vaziyatga tushib qolmoq попасть в шекотливое положение;
3 критический; ◆ Mana shunday qaltis mahalda Saidiy yana bir yomon ish qildi (А. Ќаћћор, «Сароб») И вот в такой критический момент Саиди совершил ещё один дурной поступок; * ◆ qaltis odam человек, с которым надо держаться осторожно; ◆ qaltis yemoq получить повреждение, ушиб; ◆ qoʻlim qaltis yedi у меня ушиб руки; я ушиб себе руку; ◆ sakrama, oyogʻing qaltis yeydi не прыгай, а то ушибешь ногу.