qaramogʻ

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qa-ra-mogʻ

Etimologiyasi

QARAMOGʻ 'qaramida, boqimida boʻlish¹. Q a r a-m o gʻ i m d a yetti jon bor. Bu soʻz eski oʻzbek tilida qara— feʼlining 'boqimanda boʻl—' maʼnosidan —maq qoʻshimchasining —magʻ shakli bilan yasalgan; keyinchalik birinchi, ikkinchi boʻgʻinlardagi a unlilari ä unlila — riga, gʻ undoshi oldidagi a unlisi â unlisiga almashgan: qara— + magʻ (< maq) = qaramagʻ > qärämâgʻ. Nimagadir bu soʻz UTILga qam, imlo lugʻatlarining oldingi nashrla — riga qam kiritilmagan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Tarbiya, boqish, tasarruf va sh.k. jihatdan mansublik, ixtiyorida boʻ-lish, qaramlik. Oʻn yoshimgacha onamning ka-ramogʻida tarbiyalandim. yaya Azizbek Turkis-ton xonligining eng zolim., beklaridan va uning oʻz karamogʻida boʻlgan Toshkent aho-lisiga kalgan zulmlari Fargʻonaga doston. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar. Eshmat aka.. qa-ramogʻidagi bolalari toʻgʻrisida spravka kel-sa, uyga qaytarishlari lozimligini yozardi. O. Yoqubov, Er boshiga ish tushsa.

Antonimlari

ҚАРАМОҒ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.