Kontent qismiga oʻtish

qarindosh

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

qa-rin-dosh

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

QARINDOSH 'tugʻishgan kishi\'bir ajdodga man-sub kishilar bir-birlariga nisbatan'. Bemehr q a -rindoshdan mehribon doʻst yaxshi (Maqol). Qadimgi turkiy tilda qam shunday maʼnoni anglatgan bu soʻz ' ovqat hazm qilish aʼzosi1 maʼnosini anglatuvchi qarïn soʻzidan 'birga' maʼnosini ifodalovchi —dash qoʻshimchasi bilan yasalgan (ПДП, 412; DS, 427; Devon, I, 386); oʻzbek tilida birinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unli — siga, uchinchi boʻgʻindagi a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qarïn + dash = qarïndash > qärindâsh.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

1 Bir avlod-ajdodga man-sub boʻlgan kishilar, ota va ona tomoni-dan boʻlgan shaxslar (biri boshqasiga nisbatan). ◆ Ota tomondan qarindosh. Ona tomondan qarindosh. Uzoq qarindosh. Yaqin qarindosh. Chatishgan qarindosh. Qadr bil-mas qarindoshdan qadr bilgan yot yaxshi. Maqol . ■■ ◆ Toʻy, maʼraka — barisiga ara-lashaman. Mehmonlarini ham, qarindoshla-rini ham taniyman. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Avval qoʻni-qoʻshnilar, keyin uzoq-yaqin qarindoshlar yetib kelishdi. I. Rahim, „Chin muhabbat“ .

2 Kelib chiqish manbai bir boʻlgan, bir-biriga yaqin. Turk va moʻgʻul tillari qarin-dosh tillar ekanligini baʼzi mutaxassis-lar.. isbotlamoqchi boʻladilar. Gazetadan.

Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ҚАРИНДОШ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

qarindosh
родственник, родич, родня; // родной; ◆ yaqin qarindosh близкий родственник; ◆ ona tomondan qarindosh продственник по матери; ◆ qarindosh boʻlmoq находиться в родстве; родниться; ◆ u menga qarindosh boʻladi он мне родня, он мой родственник; ◆ qon qarindosh единокровные братья.