qariya
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qa-ri-ya
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]QARIYA ' izzat—ikromga loyiq qari kishi (erkak, ayol) '.Qariyalar dasturxonga fotiha oʻhishgach hamma oʻrnidan turdi (Sayid Ahmad). Bu soʻz 'koʻp yasha-gan', 'keksa' maʼnosini anglatuvchi qarï soʻziga 'iz-zat—ikrom' maʼnosini ifodalovchi —ya qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan [КРС, 356: kariya 1. 'starik', 2. ' stareyshina', 3. pochtitelnoye obravdeniye k staromu che-loveku (mujchine i jenshine)]; keyinchalik a unlilari ä unlilariga almashgan, ï unlisining qatgiqlik belgisi yoʻqolgan: qarï + ya = qarïya > qäriyä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Qari(gan) kishi; keksa, moʻysa-fid, chol. ◆ Nuroniy qariyalar. Qariyalar choy-xonasi. n ◆ Qariyalar dasturxonga fotiha oʻqishgach, hamma oʻrnidan turdi. S. Ahmad, „Ufq“ . - ◆ Tagʻin nima boʻldi, qariya ? — har narsani loʻnda qilib gapirishni sevgan Qoratoy chidamsizlik bilan soʻradi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚАРИЯ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.