qartaymoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qar-tay-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]QARTAY— ' qari—', ' keksay-'. Qartaysa-n g i z ham, huyulmaysiz (Hakim Nazir). Bu feʼl 'kek-
tI97shMaʼN°SINI anglatuvchi har,qartaymoq feʼlidan (Devon, sh, 2/U) t qushimchasi bilan yasalgan otga (ДС, 429) eski
Oʻzbek tilida -(a)y qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan; keyin-
chalik ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay
qoʻygan, a unlilari ä unlilariga almashgan: (qarï— +t -qarït) + ay = qarïtay- > qartay- > qärtäy-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]ayn. qarimoq 1. Qarta-yib qolgan odam, n ◆ Qartaysangiz ham qu-yulmaysiz. H. Nazir, „Yaxshi ism“ . ◆ Qartaygan-da xoʻr boʻp qolgan oʻzimdi(r), Sen anglagin gulday soʻlgan tarzimdi. "Alpomish" . ◆ ..menham biologik jon sifatida ulgʻayaman, qartaya-man va, oxir-oqibat, bir kun vafot etaman. O. Moʻminov, „Xiyobondagi uch uchrashuv“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚАРТАЙМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.