qimron
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qim-ron
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]QIMRON 'tuya sutidan tayyorlanadigan qimiz'. Har bir qozoqning oʻtovida qimiz, q i m r o n yoki ayroni doim osigʻliq turadi (M.Muhammadjonov). Bu OT asli ' qimiz bilan sigir sutining aralashmasi' (ССТТН, II, 64) yoki 'qaynatalgan sutning suv bilan aralashmasi' (КРС, 490) maʼnosini anglatgan; keyin — chalik hozirgi maʼnosini anglata boshlagan. Qirgʻiz tilida bu soʻzning asosiy shakli deb qïmïran koʻrsa — tilgan (КРС, 490). Izohlardan ayon boʻladiki, bu ot 'bir—biriga birlashish' maʼnosini anglatgan qïm soʻ— zidan -(ï)r qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga -(a)n qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan; keyinchalik ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan, a un — lisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (qïm + ïr = qïmïr-) + an = qïmïran > qïmran > qimrân.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Tuya sutidan tayyorlanadigan shifobaxsh ichimlik; qimizning bir turi. ◆ Har bir qozoqning oʻtovida qimizi, qimroni yoki ayroni doim osigʻliq tu radi. M. Mu-hammadjonov, „Turmush urinishlari“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚИМРОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
qimron
сброженное верблюжье молоко (верблюжий кумыс).