qishloq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qish-loq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]QISHLOQ 'aholisi asosan qishloq xoʻjaligi bilan shugʻullanadigan yashash joyi ’. Hozir q i sh l o q -l a r n i n g koʻpi shahar tusiga kirib bormoqda. Qadimgi turkiy tilda bu ot qïsh otidan -la qoʻshimchasi bilan yasalgan qïshla- feʼliga -gʻ qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan (ПДП, 417; Devon, I, 432; DS, 448), 'aholisi yezda dalalarga ketib, qishda qaytib kelib yashaidigan joi maʼnosini anglatgan; hozirgi maʼnosi ana shu maʼno asosida yuzaga kelgan; keyinchalik oʻzbek tilida bu suz oxiridagi gʻ undoshi q undoshiga, a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan:
(qïsh + la - qïshla-) + gʻ qïshlagʻ > qïshlaq > qish-lâq. Soʻzlashuv nutqida bu soʻz qishlâgʻ tarzida qam ta — laffuz qilinadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Aholisi asosan qishloq xoʻjalik ishlari bilan shugʻullanuvchi joy, maskan, hudud. ◆ Koʻpincha mollarni qishloqdan chiqaverishda, qirlar atrofida bir-ikki aylantiraman-u, namozgardayoq qishloqqa qarab haydayman. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ . ◆ Rustam qorongʻi tushib qolgan qishloq koʻchasidan.. yurib borarkan, hadeb shu savolni takrorlardi: „Nega oladi?“ Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚИШЛОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]OʻTIL
Ot
[tahrirlash]qishloq (koʻplik qishloqlar)
Tillar
[tahrirlash]- Ozarbayjoncha: kənd
- Inglizcha: village, countryside
- Turkcha: köy
- Uygʻurcha: يېزا (yeza)
- Xalajcha: baluq
Ruscha ru
qishloq
кишлак, селение, село, деревня; // кишлачный, сельский, деревенский; ◆ qoʻshni qishloq соседний кишлак; соседнее село; ◆ qishloqma-qishloq kezmoq бродить, ходить из кишлака в килак, из селения в селение; ◆ qishloq joy сельская местность; ◆ qishloq odami = qishloqi 1; qishloq soveti сельский совет, сельсовет; ◆ qishloq oʻqituvchisi сельский учитель; ◆ qishloq xoʻjaligi сельское хозяйство; ◆ qishloq xoʻjalik arteli сельскохозяйственная артель;◆ qishloq xoʻjalik ishchisi сельскохозяйственный рабочий; ◆ qishloq xoʻjalik mashinalari сельскохозяйственные машины; ◆ qishloq xoʻjaligi instituti институт сельского хозяйства; ◆
- qishloq qaldirgʻochi зоол. деревенская ласточка, касатка.