saharxez
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]sa-har-xez
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]SAHARXEZ Bu sifat 'erta tong' maʼnosini anglatadigan arabcha sahar otiga (АРС, 349) 'erta tur-' maʼnosini anglatadigan tojikcha xestan feʼlining (ТжРС, 422) xez hozirgi zamon asosini (ТжРС, 421) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'erta tongda juda barvakg turishga odatlangan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 30).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]fa. + f. ... — saharda,
erta tongda turuvchi] Erta bilan barvaqt, saharlab turishga odatlangan, saharda turuvchi, azonda uygʻonuvchi. ◆ Saharxez odam, sht Saharxez Turobning ovozi hammani oyoqqa turgʻizdi. S. Karomatov, „Oltin qum“ . ◆ Uzoq-uzoqlardan saharxez xoʻrozlarning qichqirigʻi eshitildi. A. Rahmat, „Ellik bir bahodir“ . ◆ Sargashta sabolar ham tin oldilar chamanda, Saharxez bulbullar ham jim qoldilar chamanda. E. Oxunova, „Men tongni uygʻotdim“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]САҲАРХЕЗ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.