Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

sa-rim-soq

Aytilishi

Etimologiyasi

SARIMSOQ ' piyozsimon koʻpyillik oʻsimlik'. Bultur sarimsohning narxi koʻtarilib ketdi. Bu yerda qadimgi turkiy tildagi ' oʻra-' maʼno — sini anglatgan saru- feʼlidan (Devon, III, 278) -m qushimchasi bilan ot yasalgan va undan -sa qoʻshimchasi bilan feʼl yasalgan, keyin bu feʼldan -q qoʻshimchasi bilan yana ot yasalgan; eski oʻzbek tilida u unlisi ï unlisiga almashgan (КРС, 637); keyinchalik ï unlisi-ning qattiqlik belgisi yoʻqolgan, birinchi a unlisi ä unlisiga, q undoshi oldidagi a unlisi â unlisiga al— mashgan: [(saru- + m = sarum) + sa = sarumsa-] + q = sarumsaq > sarïmsaq > särimsâq. Qadimgi turkiy tilda bu soʻzning tovush jiqatdan oʻzgargan sarmusaq, samursaq shakllari mavjud boʻlgan (Devon, I, 480) Bu shakllarning birinchisida um tovushlari, ikkinchisida r ^{va m} tovushlari oʻrin almashgan. Oʻzbek tiliga bu soʻzning yuqoridagicha tovush almashuvlariga uchramagan ilk shakli yetib kelgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Piyozlar turkumiga man-sub, ikki yoki koʻp yillik oʻsimlik va uning ovqatga ishlatiladigan oʻtkir hidli, achchiq piyozi; sabzavot ekini. ◆ Sarimsoq, rayhon hi-di dimoqqa urildi. Oʻ. Umarbekov, „Yoz yomgʻiri“ .

Sarimsoq piyoz ayn. sarimsoq 1. ◆ Oldiga yoyib qoʻygan yaxna goʻsht, shokolad, sarimsoq piyoz, olmalarni bitta-bitta lunjiga ti-qardi. S. Ahmad, „Saylanma“ .

2 Sarimsoq (erkaklar ismi).

Sinonimlari

Antonimlari

САРИМСОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Tillarda

meva

Afrikaanscha: knoffel
Albancha: hudhër
Amxarcha: ነጭ ሽንኩርት (näč̣ə šənəkurət)
Arabcha: ثوم (ṯūm), ثُومَة (ṯūma)
Armancha: սխտոր (sxtor)
Astuleoncha: ayu
Ozarbayjoncha: sarımsaq
Boshqirdcha: һарымһаҡ (harïmhaq)
Baskcha: baratxuri
Beloruscha: часнык (časnýk)
Bengalicha: রসুন (rôsun)
Bretoncha: kignen
Bolgarcha: чесън (čésǎn)
Birmancha: ကြက်သွန်ဖြူ (krakswanhpru)
Katalancha: all
Xitoycha: 大蒜 (dàsuàn), 蒜頭, 蒜头 (suàntóu)
Chuvashcha: ыхра (yhra)
Chexcha: česnek
Datcha: hvidløg
Niderlandcha: knoflook
Esperantocha: ajlo
Estoncha: küüslauk
Farencha: hvítleykur
Fincha: valkosipuli
Fransuzcha: ail
Gʻarbiy frizcha: knyflok
Gagauzcha: sarmısak
Galisiycha: allo
Gruzincha: ნიორი (niori)
Olmoncha: Knoblauch
Yunoncha: σκόρδο (skórdo)
Gujaraticha: લસણ (lasaṇ)
Xausacha: àlbásà mai go
Ivritcha: שׁוּם (shum)
Hindicha: लहसुन (lahsun)
Mojarcha: fokhagyma
Islandcha: hvítlaukur
Idocha: alio
Indonezcha: bawang putih
Interlingvacha: allio
Irlandcha: gairleog
Inglizcha: garlic
Ispancha: ajo
Italyancha: aglio
Yaponcha: 大蒜 (にんにく, ninnikú), ニンニク (ninnikú)
Kannadacha: ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ (beḷḷuḷḷi)
Qozoqcha: сарымсақ (sarımsaq)
Kxmercha: ខ្ទឹមស (ktɨm sɑɑ)
Koreyscha: 마늘 (maneul)
Kurdcha: sîr
Qirgʻizcha: сарымсак (sarımsak)
Laocha: ຜັກທຽມ (phak-thiam)
Lotincha: allium
Latishcha: ķiploks
Litvacha: česnakas
Makedoncha: лук (luk)
Malaycha: bawang putih
Malayalamcha: വെളുത്തുള്ളി (veḷuttuḷḷi)
Maltiycha: tewm
Maratxicha: लसूण (lasūṇ)
Moʻgʻulcha: сармис (sarmis)
Nepalcha: लसुन (lasun)
Norvegcha (bokmål):

Bokmål: hvitløk

Nynorsk: kvitlauk

Oksitancha: alh
Forscha: سیر (sir)
Polyakcha: czosnek
Portugalcha: alho
Kechuacha: ananisikim
Rumincha: usturoi, ai
Ruscha: чеснок (česnók)
Sanskritcha: लशुन (laśuna)
Shotlandcha (keltcha): creamh
Sitsiliycha: agghiu
Singalcha: සුදු ලූනු (sudu lūnu)
Slovatscha: cesnak
Slovencha: česen
Somaliycha: toon
Suaxilicha: kitunguu saumu, somu, thumu
Shvedcha: vitlök
Tagalcha: bawang
Tojikcha: сир (sir), сирпиёз (sirpiyoz)
Tamilcha: பூண்டு (pūṇṭu)
Tatarcha: сарымсак (sarımsaq)
Telugucha: వెల్లుల్లి (vellulli)
Taycha: กระเทียม (grà-tiam)
Turkcha: sarımsak
Turkmancha: sarymsak
Ukraincha: часник (časnýk)
Urducha: لہسن (lahsun)
Vyetnamcha: tỏi
Volapyukcha: läl
Valliycha: garlleg
Idishcha: קנאָבל (knobl)

Ruscha _ru

sarimsoq
(также ◆ sarimsoq piyoz ) чеснок; ◆ och qoringa sarimsoq piyoz посл. чеснок на голодный желудок;
2 Сарымсак (имя собств. мужское).