soʻzana

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

soʻ-za-na

Etimologiyasi

SOʻZANA Bu ot 'igna' maʼnosini anglatadigan tojikcha soʻzan otiga (q.) -a koʻshimchasini (ТжРС, 543) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, oʻzbek tilida 'sidirgʻa gazlamaga gul tikib tayyorlangan, devorga osiladigan bezak buyumi' (gulkoʻrpa) maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 94). Bu ot ТжРСda soʻzani shaklida keltirilib, yuqoridagi kabi maʼnoni anglatishi aytilgan (371); ПРСda ham shunday shakpda keltirilib, 'choynak ostiga, oyoq ostiga toʻshaladigan gul tikilgan mato' maʼnosini anglatishi aytilgan (296). Koʻrinadiki, bu ot oʻzbek tilida yangi maʼnoni anglatish uchun ishlatiladi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

[f. — shoyi ip bilan

kashta tikilgan kichikroq roʻmol; palak] Sidirgʻa gazlamaga gul tikib tayyorlangan, devorga osiladigan bezak buyumi; gulkoʻrpa. ◆ Shohi soʻzana. Soʻzana tikmoq. n ◆ Uning qarshisida, soʻzana tutilgan devor tagida, mushtday boʻlib oʻtirgan muxbir yigit — Islom piqillab kulib yubordi. Sh. Xolmirza-yev, „Ogʻir tosh koʻchsa“ . ◆ Surmaxon aya koʻkka qaradi: yulduz toʻla qoramtir osmon yirik-yirik gavhar donalari qadalgan baxmal soʻzanaga oʻxshaydi. H. Gʻulom, „Zamin yulduz-lari“ .

Antonimlari

СЎЗАНА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

soʻzana
сюзане (род гобелена из гладкой материи с машинной или ручной вышивкой); ◆ soʻzana tikish вышивание.