soqchi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

soq-chi

Etimologiyasi

_ SOQCHI 'qurollangan qoʻriqchi', 'posbon'. Suruk oʻz sohchilariga toʻla ishonch bilan pish-pish mudramohda (Sunnatilla Anorboyev). Bu ot qadimgi turkiy tilda 'ehtiyotkor', 'sergak' maʼnosini ang— latgan saq sifatidan (ДС, 485; Devon, I, 437: saqlïq) —chï qushimchasi bilan yasalgan; oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi ioʻqolgan: saq + chï = saqchï > sâqchi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Muayyan joyni, hududni mu-hofaza qiluvchi qurollangan qoʻriqchi, pos-bon. ◆ Chegara soqchilari. shsh Chegarada tikan-li simlar, miltiqli soqchilar — qush uchib oʻtishi mushkul. Gazetadan . ◆ Shahar atrofini oʻrab olgan paxsa devorlar ustida soqchilar-gina u yoqdan bu yoqqa yurib turar.. edi. Oy-din, „Hikoyalar“ .

2 Qoʻriqchi, qarovchi, qorovul. ◆ Suruv oʻz soqchilariga toʻla ishonch bilan pish-pish mud-ramoqda. S. Anorboyev, „Oqsoy“ .

Soqchi kema Soqchilik xizmati uchun bel-gilangan harbiy kema.

3 Biror kimsaning xavfsizligini saq-lash uchun belgilangan shaxs, shaxsiy qoʻriq-chi. ◆ [Sardor:] Oʻz yerimda jonimni hovuchlab, soqchi bilan yuramanmi endi! "Sharq yulduzi" . ◆ Qoʻlga tushmoqdan qoʻrqadigan tashma-chiday, meni oʻziga soqchi qilib olarmidi? M. M . Doʻst, Lolazor.

4 Muhofaza, himoya qiluvchi, qoʻriq-lovchi, saqlovchi, posbon. ◆ Tinchlik soqchilari.

Antonimlari

СОҚЧИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

soqchi
1 страж; сторож; караульщик; ◆ saroy soqchilari дворцовая стража; ◆ qoʻriqlovchi soqchilar воен. стороженое охранение;
2 часовой;
3 воен. сторожевой; ◆ soqchi kema сторожевое судно; ◆ soqchi minonos сторожевой миноносец;
4 телохранитель;
5 хранитель; охранитель; ◆ odat soqchisi хранитель обычаев, традиций.