talon
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ta-lon
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TALON 'boʻlaklarga ajratib, oʻz ixtiyoriga oʻtka — zish'. Yurt egasi Qosim otam oʻldimi ? Otam oʻlib, yurti t a l o n b oʻ l d i m i? ("Shirin bilan Sha— kar"). Bu ot eski oʻzbek tilida 'zoʻrlik bilan tortib ol—1 maʼnosini anglatuvchi tala— feʼlidan -n qoʻshim-chasi bilan yasalgan (КРС, 695); keyinchalik birinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unlisiga, ikkinchi boʻgʻindagi a unlisi â unlisiga almashgan: tala— + n = talan > tälân.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- I Oʻzganing mulkini talab tor-tib olish; talash. ◆ Agar birontamizning qu-rogʻimiz uzilsa, chuvvos koʻtaramiz. Ayniqsa, uzilgan quroq boshqa mahalladan boʻlsa, men va oʻrtoqlarim u tushar-tushmas talashib-tortishib, talon qilib olishga shoshilamiz. Oybek, „Bolalik“ . ◆ Koʻrdi koʻp zilzila, selni, toshqinni, Koʻrdi koʻp talonni, koʻrdi bos-qinni. A. Obidjon, „Ketmagil“ .
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ta-lon
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]- II fr. talon
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Biror narsani olish, biror joyga kirish huquqini bera-digan nazorat varaqchasi. ◆ Benzin taloni.
2 Hujjat (chek, order va sh. k.)ning aj-ratib olinadigan yoki aksincha, u ajratib olingach, daftarda qoldiriladigan qismi, dubli kati.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТАЛОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]talon