Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ti-ku-char

Aytilishi

Etimologiyasi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Tikka koʻtariladigan va qoʻnadigan havodan ogʻir uchish apparati; unda koʻtarish kuchini bitta yoki bir nechta (koʻpincha, ikkita) eltuvchi vint vujudga keltiradi. V. turgan joyidan koʻtariladi, tikkasiga pastlab qoʻnadi, osmonda bir joyda muallaq turishi, vertikal oʻq atrofida istalgan tomonga burilishi, xohlagan yoʻnalishda toʻgʻri uchishi mumkin. V.ni ninachiga qiyosan yasashga koʻp urinishlar boʻlgan. Dastlabki urinish 15-a.ga toʻgʻri keladi. V.ning birinchi rasmi italyan olimi Leonardo da Vinchi qoʻlyozmalaridan birida topilgan. U gelikopter (yun. heliros — spiral, vint va pteron — qanot) yasash gʻoyasini bergan, lekin uni amalga oshirolmagan. Yuqoriga koʻtarila oladigan dastlabki V. (gelikopter) modelini rus olimi M. V. Lomonosov 1754 y.da yasagan. Unda dvigatel rolini prujina oʻtagan, uning ikki tomonga aylanadigan ikki vinti boʻlgan.

Tillarda

Uchadigan

Afrikaanscha: helikopter
Arabcha: طائرة عامودية (ṭāʾira ʿāmūdíyya)
Armancha: ուղղաթիռ (ułłatʿiṙ)
Ozarbayjoncha: vertolyot
Baskcha: helikoptero
Beloruscha: верталёт (vjertaljót)
Bolgarcha: хеликоптер (helikópter), въртолет (vǎrtolét)
Birmancha: ဟယ်လီကော့ပတာ (he li ko. pata)
Xitoycha: 直升機 (zhíshēngjī)
Chexcha: vrtulník, helikoptéra
Farencha: tyrla
Fincha: helikopteri
Fransuzcha: hélicoptère
Galisiycha: helicóptero
Gruzincha: ვერტმფრენი (vertmp’reni)
Olmoncha: Helikopter, Hubschrauber
Yunoncha: ελικόπτερο (elikóptero)
Ivritcha: מסוק (masók)
Hindicha: हेलिकॉप्टर (helikopṭar)
Mojarcha: helikopter
Islandcha: þyrla, þyrilvængja
Irlandcha: héileacaptar
Italyancha: elicottero
Yaponcha: ヘリコプター (herikoputā)
Qozoqcha: тікұшақ (tikuşaq)
Kxmercha: អេលីកុបទែរ (eeliikoptɛɛ)
Koreyscha: 헬리콥터 (helikopteo)
Qirgʻizcha: вертолёт (vertolyot)
Laocha: ເອລີກົບເທີ (eː líː kóp tʰə́ː), ເຮລິຄອບແຕ (héː lī kʰɔ̑ːp tɛː)
Lotincha: helicopterus
Latishcha: helikopters
Litvacha: sraigtasparnis, helikopteris
Makedoncha: хеликоптер (helikópter)
Malaycha: helikopter
Maltiycha: ħelikopter
Moʻgʻulcha: нисдэг тэрэг (nisdeg tereg)
Forscha: بالگرد (bâlgard), هلیکوپتر (helikōpter)
Polyakcha: śmigłowiec, helikopter
Portugalcha: helicóptero
Rumincha: elicopter
Ruscha: вертолёт (vertoljót), геликоптер (gelikópter)
Slovatscha: vrtuľník
Slovencha: helikopter
Ispancha: helicóptero
Suaxilicha: helikopta
Shvedcha: helikopter
Tagalcha: helikopter
Tojikcha: чархбол (čarxbol)
Tatarcha: боралак (boralaq)
Taycha: เฮลิคอบเตอ (helikhoptoe)
Tok-pisincha: helikopta
Turkcha: helikopter
Turkmancha: wertolýot
Ukraincha: вертоліт (vertolít), гелікоптер (helikópter)
Urducha: بالگرد (bālgard), ہیلی کاپٹر (heli-kopṭar)
Vyetnamcha: máy bay lên thẳng, trực thăng
Volapyukcha: tovaskrubian