tiyin
tiyin I
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ti-yin
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TIYIN 'bir soʻmning yuzdan biriga teng pul (chaqa)'. ◆ Daromad taqsimotida har bir mehnat kuniga .. bir soʻm-u qirq yetti tiyindan pul tushdi (Abdulla Qahhor) . Asli teyiŋ tarzida talaffuz qilingan bu soʻz qadimgi turkiy tilda 'olmaxon' maʼnosini anglatgan (ЭСТЯ, III, 180); natura bilan savdo qilingan vaqtlarda ayirboshlanadigan narsaning qiymati necha dona teyiŋ (olmaxon) terisi evaziga almashtirilishi bilan belgilangan, shu asosda teyiŋ soʻzining yuqorida taʼriflangan maʼnosi yuzaga kelgan; keyinchalik soʻz oxiridagi ŋ undoshi n undoshiga, birinchi boʻgʻindagi ye unlisi i unlisiga almashgan: teyiŋ > teyin > tiyin. Qadimgi turkiy tildayoq bu soʻz tovush jihatidan qisqarib, tin tarzida ham talaffuz qilingan (ПДП, 430: Np - ’kopeyka\ ’grosh’); xuddi shunday talaffuz hozir oʻzbek soʻzlashuv nutqida ham mavjud.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Bir soʻmning yuzdan biriga teng pul hamda shunday qiymatga ega boʻlgan mayda chaqa. Besh tiyin. Oʻn tiyin. shsh ◆ Daromad taqsimotida har bir mehnat kuniga yaqin [taxminan] bir kilodan bugʻdoy, bir soʻmu qirq yetti tiyindan pul tushdi. A. Qahhor, „Bek“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]tiyin II
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ti-yin
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]ayn. olmaxon.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТИЙИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.