toʻrgʻay
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
toʻr-gʻay
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
TOʻRGʻAY 'chumchuqsimon kichkina sayroqi qush\ [Elmurod] qanotini dirillatib bir yerda sayrab turgan toʻrgʻayni koʻrdi (Parda Tursun). Qadimgi turkiy tilda ngunday maʼnoni anglatgan bu ot asli torïgʻa tarzida talaffuz qilingan (Devon, III, 189); keyinchalik erkalash maʼnosini ifodalovchi —y qushim-chasi qoʻshilgan, ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan; oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga al— mashgan: torïgʻa + y = torïgʻay > torgʻay > torgʻäy.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
1 Chumchuqsimonlar turkumi-ning bir oilasiga mansub kichkina sayro-qi kushlarning umumiy nomi. Deish toʻrgʻay. Qora toʻrgʻay. yash [Elmurod
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
◆ Koʻzlarini qisib, koʻm-koʻk osmonga qarar ekan, qanotini di-rillatib, bir yerda sayrab turgan toʻrgʻayni koʻrdi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Bir shoʻx boʻz toʻrgʻay Gʻulomjon boshidan ketmay hadeb boʻzlar, nimalardir soʻzlar edi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o.
2 Oʻzbek xalq mumtoz kuylaridan biri-ning nomi.
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ТЎРҒАЙ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.